Goeie raad? Niet naar luisteren!

In tijden van nood staat je omgeving vaak klaar met allerlei goedbedoelde raad. Met de beste intenties en vanuit oprechte betrokkenheid word je voorzien van wijze raad, goeie tips en welgemeende adviezen over hoe de wereld in elkaar zit en wat je zou moeten doen.

17 miljoen coaches

We zijn allemaal experts op het gebied van gezinnen en relaties, toch? Iedereen komt uit een gezin en iedereen heeft op enig moment wel een relatie gehad. Dat is waar we onze expertstatus aan ontlenen. Ervaringsdeskundigen zijn we. Sommigen hebben er zelfs echt voor doorgeleerd; de psychologen, coaches en andere hulpverleners.

Zeker je bevriende collega-moeders en natuurlijk je eigen vader en moeder zijn vaak bij uitstek de mensen bij wie je je hart lucht als je vastloopt in je nieuwe gezin. Logisch, zij zijn je naasten en die durf je eerder met je vaak niet zo charmante gedachten en gevoelens te vertrouwen. Bovendien kunnen zij zich veel beter inleven in jouw situatie omdat ze zelf ouders zijn. Ze weten uit de eerste hand hoe het voelt om kinderen te hebben of te struggelen met de relatie met je partner.

Toch wil ik je met klem afraden om deze adviezen en meningen te serieus te nemen. De intentie van de reactie is helemaal goed, en voel je absoluut gesteund door de betrokkenheid en verbinding die je voelt bij de goede raad die je krijgt. Maar inhoudelijk leg je het in de meeste gevallen echt beter naast je neer.

Negeren, waarom?

Het voedt je namelijk op precies de verkeerde manier. Het sterkt je in de destructieve veronderstelling dat beide soorten gezinnen in de basis hetzelfde zijn. Het versterkt de grote vergissing dat wat werkt voor een primair gezin en eigen kinderen precies zo functioneert in de dynamiek van een samengesteld gezin.

En dat is één van de belangrijkste oorzaken van de grote problemen in de meeste samengestelde gezinnen. Het is namelijk echt een heel andere tak van sport. Het ziet er op het oog min of meer hetzelfde uit, maar het werkt écht anders.

In de specifieke situatie van een samengesteld gezin kun je eigenlijk alleen maar iets met de input van mensen die zelf deel uitmaken (of gemaakt hebben) van een samengesteld gezin.
Hoe ontzettend goed bedoeld ook, de raad van iemand die niet zelf het mijnenveld gelopen heeft en zich volledig bewust is van de essentiele verschillen tussen een eerste, primair gezin en een tweede of volgende samengesteld gezin, kun je echt het beste terzijde leggen.

Een wereld van verschil

Je zou denken dat twee ouders en een of meerdere kinderen min of meer vaste kaders hebben waarbinnen ze functioneren. En daarom is je ervaring met de ene situatie toepasbaar op elke andere die er op lijkt.

Dat hoeft op zich niet onwaar te zijn, maar het ziet er binnen een samengesteld gezin toch heel anders, en vooral veel gecompliceerder uit. En zolang we ons vast blijven houden aan de totaal verkeerde veronderstelling dat beide soorten gezinnen in de basis hetzelfde zijn komen we geen stap verder in de oplossing van onze problemen en uitdagingen.
Het is zoiets als vissen met een strijkstok of viool spelen met een hengel. Je hebt in beide gevallen een stok met draad nodig, maar ze zijn niet echt uitwisselbaar.

“alleen als je in mijn schoenen hebt gelopen weet je iets over mijn pad”

Als je écht constructieve hulp wilt of een begripvol luisterend oor wat precies snapt waar de schoen wringt, zoek dan een lotgenoot. Een andere vader of moeder met een samengesteld gezin dus. Alleen zij weten hoe het echt kan zijn, hoe het kan voelen en waar je tegen aan kunt lopen.

Een collega-stiefouder kan je voorzien van input vanuit daadwerkelijke herkenning. Met empathie en hopelijk compassie. Herkenning zorgt automatisch voor verbinding, en dat is precies wat je nodig hebt in de hectische dynamiek van een samengesteld gezin waar de verbinding juist vaak onder druk komt te staan.

Zij snappen dat je gesloopt kunt worden door loyaliteitsconflicten of jaloezie op de kinderen van je partner. Zij herkennen het gevoel dat je je in je eigen huis niet meer thuis voelt en dat je knettergek wordt van de invloed van de ex van je partner die zo’n grote rol blijft spelen in jullie leven. Allemaal volstrekt normale en héél veel voorkomende situaties in samengestelde gezinnen. En tegelijkertijd zaken die zich in een primair gezin eigenlijk niet, of op een heel andere manier voordoen. Maar niet perse dingen waar je trots op bent of makkelijk over praat. Te vaak hoor je, al dan niet door dat kleine stemmetje in je eigen hoofd, dat je hier toch zelf voor gekozen hebt. Dat je wist waar je aan begon. Overtuigingen die je op geen enkele manier helpen en die bovendien niet kloppen. Je wist totaal niet waar je aan begon, je dácht alleen dat je het wist. Net als al die anderen…

Ga dus op zoek naar lotgenoten binnen je inner cirkel, of juist daarbuiten. Praten en delen zal je écht helpen. Het lucht op, geeft ruimte en biedt bijna altijd nieuwe inzichten of in elk geval hernieuwde moed om er weer tegen aan te kunnen.

Dit soort uitwisselingen blijken bijna altijd voor jullie beiden fijn trouwens, dus ga voor de win-win!

© Heleen Blazer 2021